Historia

Historia

Historia wsi Olszewnica i naszej szkoły

 

Zajmuje obszar 13.1 km2, liczy 181 gospodarstw i 725 mieszkańców. Położona jest w krainie wielkich dolin na Nizinie Mazowiecko - Podlaskiej, w regionie zwanym Polesiem Lubelskim. Administracyjnie należy do województwa lubelskiego, zajmuje północny jego kraniec gminy Kąkolewnica. Wioska otoczona jest szeregiem miejscowości: Od południa sąsiaduje z wsią Lipniaki, od Północy graniczy z Mościskami i Sokulem. Odległości od miast wynoszą: do Radzynia 25 km, do Międzyrzeca i Łukowa - 18 km. Z miejscowościami tymi istnieje również połączenie kolejowe. Odległości do najbliższych stacji kolejowych w Szaniawach i Brzozowicy wynosi 7 km. Ponadto odległość do Lublina wynosi90 km, a do Warszawy 130 km.

 

Pod względem morfologicznym obszar Olszewnicy tworzy płaską równinę wzniesioną około 150 m.n.p.m. Równina pokryta jest utworami piaszczystymi i piaszczystopylnymi pod którymi znajdują się utwory kredy. Gleby Olszewnicy podobnie jak i całego Polesia Lubelskiego są typowo nizinne - przeważają głównie gleby bielicowe.

 

Jak głosi legenda nazwa wsi Olszewnica - pochodzi od lasów olchowych, które otaczały wieś od strony północnej. Ze względu na niski poziom zalegania wód był to teren podmokły i bagnisty, pokryty gęsto krzewami i lasem olchowym. Od lasu olchowego bierze swą nazwę Olszewnica. O tej właśnie genezie świadczą nazwy pól "Olszynki, olszynkowe". Nazwy te przetrwały dłuższy czas i dopiero w późniejszych czasach uległy zmianie na Olszewnica. Przypuszcza się iż owa wieś powstała w wieku XIV lub XV, aczkolwiek ślady życia człowieka spotyka się tu z czasów epoki kamiennej (świadczą o tym wykopaliska znalezione przy regulacji Krzny - siekierz i oszczep).

 

 

 

 

 

Wieś zbudowana była w kształcie owalnym. Od strony wschodniej i południowo - wschodniej otaczały ją gęste lasy mieszane, a od północy i zachodu obszary niskich i zabagnionych łąk. Z dawnych czasów zachowały się do dziś nazwy łąk położonych blisko wsi: Zdrój, Struga, studzianki. Do czasów saskich Olszewnica w całości należała do rodu Olszewskich. Dwór przylegał do wsi od strony północnej i nosił odrębną nazwę Stanisławów. Dwór miał własną cukrownię, browar nad Krzną, przy tzw. psiej górze stał młyn wodny oraz trzy karczmy. Stosunki włościan z dworem układały się na płaszczyźnie stosunków feudalnych. Losy włościan niczym się nie różniły od znanej nam z historii doli chłopów pańszczyźnianych. Z biegiem lat ziemie Olszewskich dostały się w ręce kilku rodzin szlacheckich: Płudowskich, Błociszewskich, Kisielińskich i Ciemniewskich. Wieś zmieniła się w zaścianek szlachecki w którym prym wiodły wymienione rody. W miarę wzrostu ludności chłopskiej następowało coraz większe rozdrobnienie gruntów.

 

Dużego spustoszenia wśród dokonała panująca po Powstaniu Listopadowym epidemia cholery. Udział ludności wsi w powstaniu nie jest bliżej znany. Wiadomym jest, że w Powstaniu Styczniowym zasłynął Zakrzewski Jan. Powstańcom udzielono pomocy i schronienia w tzw. stogach, tj. na wzgórzu położonym w otoczeniu bagien, moczarów i lasów olchowych. Ukaz carski z 1864 roku uwłaszczył chłopów. W tymże również roku Olszewnica została przeniesiona z parafii Trzebieszów do parafii Kąkolewnica.

 

Po odzyskaniu niepodległości Olszewnica została przydzielona do gminy Kąkolewnica. We wsi powstała jednoklasowa szkoła z jednym nauczycielem, a od 1921 Olszewnica została przydzielona do parafii Zarzec Łukowski.

 

Rewolucyjną przemianą było przeprowadzenie w 1928 r. komasacji gruntów. Zaczęła się masowa emigracja ludności, w wyniku czego nieznaczna tylko liczba gospodarstw pozostała na miejscu zagęszczonej niegdyś wsi przyjmując nazwę "Starej Wsi".

 

Szkoła w Olszewnicy ma stare tradycje. Przed wojną niepełną o 5 klasach i jednym nauczycielu. Nauka odbywała się w wynajętych prywatnych lokalach. Na zebraniu wiejskim w 1941 r. zorganizowano Komitet Budowy Szkoły i podjęto uchwałę o dobrowolnym opodatkowaniu się po 100 zł z hektara a potem 300 zł z hektara. W sierpniu 1952 r. oddano do użytku piękny, piętrowy budynek szkolny.

 

Szczególne zasługi przy budowie szkoły włożyli miejscowi działacze społeczni: Joachim Jastrzębski, Antoni Zawisza, Wacław Olszewski, Leopold Ochnik wraz z kierownikiem szkoły Stanisławem Wołoczyńskim.

 

Publiczne Gimnazjum w Olszewnicy istnieje od roku szkolnego 2002/2003.

 

Placówka powstała w wyniku reformy edukacji i reorganizacji sieci szkół w gminie Kąkolewnica.